Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να απαιτείται περισσότερος χρόνος, σε κάποιες άλλες περισσότερα χρήματα (ειδικά σε ό,τι αφορά σε χαμηλής προστιθέμενης αξίας προϊοντα). Ωστόσο ο κόσμος πρέπει να ξέρει ότι υπάρχουν εναλλακτικές. Είναι γεγονός πως δεν υπάρχουν μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες οι οποίες δεν εχουν καμία αρνητική επίδραση στο περιβάλλον. Η μαζικότητα της παραγωγής αναιρεί αυτήν τη δυνατότητα εξ’ ορισμού. Ωστόσο, υπάρχουν εταιρίες οι οποίες κάνουν συγκεκριμένα και ουσιαστικά βήματα προς την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιρροών ή προς την αντιστάθμισή τους. Και οι καταναλωτές φέρουν μεγάλη ευθύνη στο να τους δείξουν ότι αυτά τα βήματα έχουν σημασία, αναγνωρίζονται και προτιμούνται.

Η πρώτη αντίδραση του κόσμου όσον αφορά στις περιβαλλοντικές και κοινωνικές προσπάθειες μεγάλων εταιριών τείνει να είναι η δυσπιστία. Οι καταναλωτές προτιμούν συνήθως τις φθηνότερες συμβατικές επιλογές, αφού θεωρούν ότι οι περιβαλλοντικά ή κοινωνικά φιλικότερες εναλλακτικές είναι απλά ένα διαφημιστικό τρικ για υψηλότερες τιμές και μεγαλύτερα κέρδη. Η αμφιβολία έχει να κάνει με την εξής ερώτηση: Μπορεί μια εταιρία να συνεχίσει να έχει κέρδη και παράλληλα να προστατεύει τα οικοσυστήματα μέσα στα οποία λειτουργεί; Πώς μπορεί κανείς να μην είναι σκεπτικός απέναντι στις εταιρίες που διατείνονται ότι κάνουν διάφορες ενέργειες όταν υπάρχουν άπλετα παραδείγματα «πράσινου ξεπλύματος*»?

Τα αρνητικά παραδείγματα, παρά την ποσότητά τους δεν είναι τα μόνα που υπάρχουν. Υπάρχουν εταιρίες που προσπαθούν να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους και παράλληλα να λειτουργούν όσο το δυνατόν πιο βιώσιμα γίνεται. Στην πραγματικότητα το ένα δεν αναιρεί το άλλο, είναι απλά θέμα στρατηγικής και φιλοσοφίας. Δεν μπορούμε λοιπόν να κατηγοριοποιήσουμε κάθε εταιρία σε καλή ή κακή. Ή για να το πούμε διαφορετικά, δεν μπορούμε να πουμε ότι υπάρχουν αυτές οι εταιρίες που κάνουν μόνο κακό στο περιβάλλον και την κοινωνία και αυτές που κάνουν μόνο καλό. Η αλήθεια είναι ότι ανάλογα τον κλάδο και την ιστορία της επιχειρηματικότητας στον καθένα από αυτούς, μπορεί να βρει κανείς εταιρίες που απλά συμμορφώνονται με τους νόμους των χωρών μέσα στις οποίες λειτουργούν και άλλες οι οποίες προνοούν και θέτουν τον πήχη υψηλότερα, σχεδιάζοντας το επιχειρηματικό τους μοντέλο με τρόπο που να λαμβάνει υπόψη τους περιορισμένους πόρους του πλανήτη μας και να σέβεται την κοινωνία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ένα εμβληματικό παράδειγμα τέτοιας εταιρίας είναι η Patagonia Inc., η εταιρία αθλητικών ενδυμάτων, η οποία ιδρύθηκε από τον θρύλο της ορειβασίας Yvon Chouinard και έχει χαρακτηριστεί και ως ακτιβιστική εταιρία λόγω της ανοιχτής υποστήριξής της σε διάφορες περιβαλλοντικές και κοινωνικές καμπάνιες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της εταιρικής συμπεριφοράς της Patagonia είναι η ενέργεια που πραγματοποίησε στις 25 Νοεμβρίου 2011, ημέρα «black-Friday**», όταν δημοσίευσε ένα διαφημιστικό banner στους New York Times με το μήνυμα “Μην αγοράσετε αυτό το μπουφάν”. Πρόκειται για μια δήλωση ενάντια στον εξοργιστικό καταναλωτικό πυρετό που χαρακτιρίζει ένα μεγάλο ποσοστό πολιτών, ειδικά τη συγκεκριμένη ημέρα. Για πολλούς, αυτή η τοποθέτηση αντιφάσκει με την διαρκή ανάπτυξη και επιτυχία της εταιρίας, η οποία αύξησε τα κέρδη της κατά 16% τα τελευταία 3 χρόνια. Περισσότερες πωλήσεις σημαίνουν περισσότερα προϊόντα και όπως αναφέραμε στην αρχή του άρθρου αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Το ίδιο ισχύει και για την Patagonia, δεν είναι όμως το μοναδικό στοιχείο που πρέπει να λάβουμε υπόψη. Για παράδειγμα, από το 1996 η εταιρία άρχισε να χρησιμοποιεί πιστοποιημένο οργανικό βαμβάκι για ένα μέρος της κολεξιόν της και 100% βαμβάκι χωρίς φυτοφάρμακα για όλα της τα προϊόντα (δείτε περισσότερα εδώ). Από το 2003 επίσης, η εταιρία δωρίζει 1% των καθαρών εσόδων της σε διάφορες περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες.

Και για να επανέλθουμε στο θέμα μας: Η Patagonia είναι ένας κερδοσκοπικός οργανισμός και ως τέτοιος χρειάζεται εισοδήματα και θετικά οικονομικά αποτελέσματα για να συνεχίσει τη δραστηριότητά του. Το να ζητά κανείς από μια εταιρία να σταματήσει να έχει κέρδη είναι σαν να ζητά από έναν άνθρωπο να σταματήσει να αναπνέει. Ωστόσο, παρ’ όλο που η Patagonia είναι και αυτή μια εταιρία, δείχνει με συγκεκριμένες και διαπιστωμένες ενέργειες το ενδιαφέρον της για το οικοσύστημα μέσα στο οποίο λειτουργεί, όχι μόνο χρηματοδοτώντας καμπάνιες και projects, αλλά και αλλάζοντας σταδιακά το επιχειρηματικό της μοντέλο, ώστε να παρέχει 100% βιώσιμα προϊόντα.

Τίθεται επομένως το ερώτημα: Τι είναι καλύτερο; Να συνεχίσουμε να καταναλώνουμε προϊόντα με ξεκάθαρο αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλον ή να επιβραβεύσουμε εταιρίες, που παρ’ όλο που δεν είναι 100% βιώσιμες, προσπαθούν να μεταβούν σε ένα βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο;

Ο καθένας/καθεμία μας έχει φυσικά δικαίωμα να δώσει τη δική του/της απάντηση.

*Πράσινο ξέπλυμα ή αλλιώς Greenwashing είναι η προσπάθεια των επιχειρήσεων να παρουσιάσουν τα προϊόντα, τις υπηρεσίες ή τις δραστηριότητες τους ως περισσότερο φιλικά προς το περιβάλλον από ότι είναι στην πραγματικότητα. Περισσότερα εδώ.

**Black Friday (Μαύρη Παρασκευή) είναι το ανεπίσημο όνομα της ημέρας που ακολουθεί την Ημέρα των Ευχαριστιών στις Ηνωμένες Πολιτείες, δηλαδή η τέταρτη Παρασκευή του Νοεμβρίου, ημέρα η οποία έχει θεωρηθεί ως η αρχή της περιόδου των Χριστουγεννιάτικων αγορών στην χώρα από το 1952. Οι περισσότερες μεγάλες επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου ανοίγουν πολύ νωρίς, τα τελευταία χρόνια από τις μεταμεσονύκτιες ώρες, και δίνουν μεγάλες προσφορές. Περισσότερα εδώ.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Αυτό το άρθρο δεν είναι χρηματοδοτημένο. Απαντήσεις στα σχόλιά σας δεν παρέχονται από την Patagonia, αλλά μόνο από την Ομάδα του Habits. Τα σχόλιά σας λαμβάνονται υπόψη για οποιαδήποτε τυχόν τροποποίηση του άρθρου κριθεί απαραίτητη.