Ξέρεις… τη σήμερον ημέρα, ακόμα και τα πιο απλά και συνηθισμένα πράγματα που χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητά μας, μπορεί να «κρύβουν» μια ολόκληρη ιστορία σχετική με τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει η παραγωγή τους στο περιβάλλον και στην κοινωνία. Τα περισσότερα προϊόντα περιλαμβάνουν κομμάτια που μπορεί να έρχονται από διάφορα μέρη του κόσμου, κάνοντας ακόμα και τον πιο ενσυνείδητο καταναλωτή να δυσκολεύεται να κατανοήσει τις συνέπειες των επιλογών του. Ο τομέας της ένδυσης δεν αποτελεί εξαίρεση. Είναι αρκετά δύσκολο να καταλάβουμε τι πρέπει να κοιτάμε και για τι να ενδιαφερόμαστε όταν αγοράζουμε ρούχα από ένα μαγαζί ή ένα πολυκατάστημα.
Η ανάπτυξη στον τομέα της ένδυσης δεν έχει συνοδευτεί με την ανάλογη ανάπτυξη των σχετικών κοινωνικών και περιβαλλοντικών πρακτικών που χρησιμοποιούνται σ’ αυτόν. Υπάρχουν πάρα πολλά προβλήματα όσον αφορά στις συνθήκες εργασίας καθώς επίσης και στις επιπτώσεις που έχουν οι πρώτες ύλες που χρησιμοποιούνται στην υγεία των ανθρώπων και στο περιβάλλον. Για παράδειγμα, οι πολυεστέρες έγιναν το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο υλικό ήδη από τη δεκαετία του 70. Πολλές μελέτες όμως αποδεικνύουν πως τα συχνά πλυσίματα απελευθερώνουν σημαντικές ποσότητες πολυστερικών και ακριλικών ινών, οι οποίες συμβάλλουν στην μόλυνση των υδάτων με μικροπλαστικά (ακόμα και αυτών που καταλήγουν στο ποτήρι μας). Σ’αυτό το άρθρο ωστόσο, θα θέλαμε να επικεντρωθούμε σ’ ένα υλικό, το οποίο σήμερα αποτελεί πρόβλημα, αλλά θα μπορούσε να είναι μέρος μιας λύσης: Το βαμβάκι!
2. Το τρέχον μοντέλο της μόδας αιχμής (fast fashion) έχει καταστήσει δυνατό να έχουμε νέες κολλεξιόν στα ράφια των μαγαζιών μέχρι και κάθε δύο εβδομάδες.
3. Η παγκόσμια παραγωγή ενδυμάτων (και συνεπώς και η χρήση φυσικών πόρων) εκτοξεύτηκε στις αρχές του 2.000: Μόνο από το 2.000 έως το 2014 η παραγωγή ρούχων υπερδιπλασιάστηκε και ο μέσος όρος κατανάλωσής τους ανά άτομο αυξήθηκε κατά 60%
4. Η αξία της βιομηχανίας της ένδυσης παγκοσμίως ισούταν με 1.7 τρισεκατομμύρια δολλάρια το 2015.
Δείτε τις πηγές στο τέλος του άρθρου για περισσότες πληροφορίες.
Το βαμβάκι συνιστά σήμερα περίπου το 30% των υφασμάτων παγκοσμίως και η παραγωγή του είναι ένα θέμα περιβαλλοντικής ανησυχίας. Αρχικά πρόκειται για ένα φυτό, η σοδειά του οποίου απαιτεί πάρα πολλά φάρμακα και παρασιτοκτόνα (οι παραγωγοί του καταναλώνουν το 24% των παρασιτοκτόνων παγκοσμίως). Τα παρασιτοκτόνα και γενικά η χρήση χημικών στις σοδειές σχετίζονται με μεγάλες απώλειες στη βιοποικιλότητα του περιβάλλοντος και με την πρόκληση σοκ στα οικοσυστήματα. Το βαμβάκι είναι επίσης ένα φυτό που απαιτεί εξαιρετικά μεγάλες ποσότητες νερού για την ανάπτυξή του (μέχρι και 20.000 λίτρα νερού απαιτούνται για την παραγωγή μόνο ενός κιλού βαμβακιού). Το ίδιο νερό, αν δεν έχουν παρθεί τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, λειτουργεί ως κανάλι μεταφοράς όλων αυτών των φαρμάκων που αναφέραμε προηγουμένως στα υπόγεια ύδατα. Εύκολα μπορεί κανείς να καταλάβει τους κινδύνους που ενέχει κάτι τέτοιο για την υγεία των ανθρώπων που ζουν στις γύρω περιοχές.
Σε περίπτωση που τα παραπάνω σε έκαναν να νοιώθεις λίγο άβολα για τα βαμβακερά σου ρούχα, έχουμε να σου προτείνουμε μία εναλλακτική: Αντίθετα με πολλά άλλα προϊόντα, σε αυτήν περίπτωση υπάρχει εναλλακτική: το οργανικό βαμβάκι.
Το οργανικό βαμβάκι είναι η φιλικότερη προς το περιβάλλον εναλλακτική του κλασσικού βαμβακιού από το οποίο είναι φτιαγμένα τα περισσότερα ρούχα μας. Παράγεται με μεθόδους και διαδικασίες οι οποίες έχουν αναπτυχθεί με σεβασμό προς το περιβάλλον, εγγυώνται τη γονιμότητα του εδάφους και ένα ποικιλόμορφο οικοσύστημα. Όλα αυτά επιτυγχάνονται κυρίως με την πλήρη αποφυγή των παρασιτοκτόνων από την παραγωγική διαδικασία. Πολλές μάρκες ρούχων προσφέρουν επιλογές που έχουν παρασχθεί σύμφωνα με αυτές τις πρακτικές. Μπορείτε να αναγνωρίσετε τα συγκεκριμένα κομμάτια από τη σήμανση, η οποία περιλαμβάνει τα παρακάτω:
Το σήμα του OE100 (Organic Exchange – Προϊόντα φτιαγμένα από 100% οργανικές ίνες οι οποίες έχουν παρακολουθηθεί από την πρώτη στιγμή της παραγωγής τους και διαχωριστεί ώστε να μην αναμειχθούν με άλλες ίνες).
Το σήμα OE blended (Προϊόντα που περιέχουν τουλάχιστον 5% οργανικό βαμβάκι και μπορούν να χρησιμοποιηθούν και να αναμειχθούν με οποιοδήποτε άλλο υλικό).
Το σήμα του GOTS (Global Organic Textile Standard – Παγκόσμιο Πρότυπο Οργανικού Υφάσματος)
Τα ρούχα από οργανικό βαμβάκι κοστίζουν περισσότερο, καθώς ενσωματώνουν κόστη παραγωγής που στην περίπτωση του συμβατικού βαμβακιού πληρώνει κάποιος άλλος, συνήθως με τη μορφή μόλυνσης του περιβάλλοντος ή επιβάρυνσης της ανθρώπινης υγείας. Τα επιπλέον χρήματα που πληρώνει κανείς για να αγοράσει ρούχα από οργανικό βαμβάκι καλύπτουν την επένδυση των παραγωγών που απαιτείται για να διατηρήσουν τις συνθήκες που απαιτούνται για την πιστοποίησή τους καθώς επίσης και την δίκαιη πληρωμή των αγροτών. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ως καταναλωτές, το μήνυμα που δίνουμε στις εταιρίες με τις επιλογές μας έχει μεγάλη δύναμη για τις αποφάσεις που θα πάρουν για τον τρόπο που λειτουργούν και τα προϊόντα που πουλούν.
Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ωστόσο ότι δεν υπάρχει η τέλεια λύση. Και το οργανικό βαμβάκι έχει μειονεκτήματα. Επομένως η καλύτερη συμβουλή είναι να έχετε πάντα στο νου σας την ισορροπία. Αγοράζετε λιγότερα ρούχα. Όταν αγοράζετε, προτιμάτε την πιο φιλική προς το περιβάλλον επιλογή. Φοράτε τα ρούχα σας περισσότερο. Ο καλύτερος τρόπος να σιγουρευτεί κανείς ότι επιβαρύνει το περιβάλλον και την κοινωνία λιγότερο μέσω των ρούχων που φορά είναι με το να καταναλώνει λιγότερα και να τα κρατά στην γκαρνταρόμπα του/της περισσότερο. Προσπαθείτε επίσης να τα πλένετε μόνο όταν χρειάζεται κι όχι απλά για να γεμίσετε το πλυντήριο. Όλα αυτά μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
