Η Marjoleine είναι μια νεαρή Ολλανδή επαγγελματίας, ζει σε ένα διαμέρισμα στο Άμστερνταμ και ως φοιτήτρια, οι περιβαλλοντικά ενσυνείδητες συνήθειές της θεωρούνταν «δραστικές». Της ζητήσαμε να μας μιλήσει γι’αυτές, ώστε να καταλάβουμε αν όντως ήταν.
– Λοιπόν, βασικά είχα 2 αρχές σχετικά με τις μετακινήσεις μου:
- Αν θέλω να πάω κάπου που είναι λιγότερο από 30χμ μακριά, πάω με το ποδήλατο.
- Αν θέλω να ταξιδέψω κάπου εντός Ευρώπης, πάω με το τρένο ή το λεοφωρείο.
Όταν ταξιδεύω για προσωπικούς λόγους συνεχίζω να εμμένω σε αυτές τις αρχές. Λόγω της δουλειάς μου όμως δεν μπορώ πάντα να τηρώ τη δεύτερη. Ωστόσο, όταν ταξιδεύω για επαγγελματικούς λόγους σε κάποια κοντινή χώρα, τις περισσότερες φορές καταφέρνω να διαχειριστώ το χρόνο μου έτσι ώστε να πάρω το τρένο.
Ως φοιτήτρια ξεκίνησα να έχω τον κανόνα: «όχι κρέας – όχι ψάρι» καθώς οι σχετικές βιομηχανίες έχουν μεγάλη επίδραση στο περιβάλλον. Γενικά είμαι χορτοφάγος, ωστόσο αν βρεθώ σ’ ένα τραπέζι που κάποιος έχει ήδη μαγειρέψει κρέας ή ψάρι θα το φάω. Ο λόγος που ανέπτυξα αυτήν τη συνήθεια συνδέεται μ’ ένα πρόγραμμα στο οποίο συμμετείχα ως φοιτήτρια στο Εκουαδόρ, σχετικά με την άρδευση νερού και την αύξηση της ενημερωσης σχετικά με την σπατάλη των διαθέσιμων πόρων. Εκεί επίσης οι ντόπιοι ετοίμαζαν φαγητό για εμάς καθημερινά με κρέας (μοσχαρίσιο ή ινδικού χοιριδίου) που εξέτρεφαν οι ίδιοι στη γη τους. Φυσικά από ευγένια και μόνο δεν μπορούσαμε να αρνηθούμε να το φάμε. Κι εκεί προέκυψε κι ο νέος κανόνας: «μη σπαταλάς φαγητό!», τον οποίο τηρώ ακόμα και σήμερα.
Αργότερα, έγινα πιο προσεκτική και με την κατανάλωση νερού. Λίγα χρόνια μετά τις σπουδές μου, έλαβα μέρος σε ένα πρόγραμμα αποκατάστασης γης σε μια περιοχή στην Πορτογαλία, όπου είχαμε πολύ περιορισμένη ποσότητα καθαρού νερού. Μπορούσαμε να κάνουμε μόνο μονόλεπτα (κρύα) ντους. Αυτό αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για μένα. Έτσι ακόμα και σήμερα στο σπίτι συνεχίζω να κάνω μονόλεπτα ή δίλεπτα ντους ανάλογα με το αν λούζω τα μαλλιά μου και βάζω τη θερμοκρασία του θερμοσίφωνα στους 35 βαθμούς Κελσίου αντί για τους 60*. Βασικά, μπαίνω στο ντους όσο το νερό ζεστένεται ακόμα. Άλλωστε τα κρύα ντους κάνουν καλό στο ανοσοποιητικό σύστημα, οπότε συνήθως τελειώνω κι όλας το ντους μου με κρύο νερό (20 δευτερόλεπτα από το 1 ή 2 λεπτά). Το αστείο της υπόθεσης είναι ότι όσοι έχουν κάνει μπάνιο στο σπίτι μου δεν έχουν παρατηρήσει τη διαφορά στη θερμοκρασία. Και εννοείται ότι τους προτρέπω κι αυτούς να μη σπαταλούν νερό, π.χ. να μην αφήνουν τη βρύση να τρέχει όσο βουρτσίζουν τα δόντια τους.
Κάτι ακόμα που άρχισα να κάνω μετά τις σπουδές μου είναι να δημιουργώ κατασκευές εσωτερικής διακόσμησης όσο το δυνατόν περισσότερο επαναχρησιμοποιώντας υλικά. Η συλλογή σκουπιδιών στην περιοχή μου γίνεται κάθε Τρίτη, επομένως τα βράδια της Δευτέρας μπορεί να βρει κανείς κάθε είδους πράγματα στους δρόμους. Το λέω θερισμό των δρόμων (street harvesting**). Τα τελευταία χρόνια έχω βρει πόρτες, ξύλινα δοκάρια και πολλά άλλα μικρότερου ή μεγαλύτερου μεγέθους κατασκευαστικά υλικά. Για παράδειγμα, έχω φτιάξει έαν τοίχο στο σπίτι μου (τον οποίο μπορείτε να δείτε στις φωτογραφίες) από πόρτες και ξύλα που βρήκα στο δρόμο. Ο θερισμός των δρόμων εξάπτει τη δημιουργικότητά μου, φτιάχνω κατασκευές που δε θα είχα σκεφτεί αλλιώς παρά μόνο χρησιμοποιώντας ότι έχω διαθέσιμο.
– Υπάρχει κάτι που θα ήθελες να βελτιώσεις;
– Όταν ήμουν στο Εκουαδόρ, στα μικρά χωριά των Άνδεων, είδα πώς τα πλαστικά καταστρέφουν ένα τοπίο. Θα ήθελα λοιπόν να αποφεύγω τη χρήση πλαστικών περισσότερο, που σημαίνει ότι θα πρέπει να πηγαίνω πιο συχνά στη λαϊκή αγορά, να χρησιμοποιώ τις δικές μου τσάντες, κτλ. Επίσης τείνω συχνά να ξεχνώ να φτιάξω το τσάι μου αμέσως μετά το βράσιμο του νερού κι αν πρέπει να το ξαναβράσω, αυτό είναι σπατάλη ενέργειας, πράγμα που θέλω να διορθώσω. Σαν μορφή μικρής αυτοτιμωρίας, πολλές φορές πίνω τσάι σε θερμοκρασία δωματίου. Τέλος θα ήθελα να είμαι πιο τολμηρή όσον αφορά στην υπεράσπιση των θέσεων μου όταν μιλώ με διάφορους ανθρώπους, γιατί έχω συνειδητοποιήσει ότι μόλις εξηγήσω σε κάποιον αυτές τις μικρές συνήθειες, τους δίνω το έναυσμα να σκεφτούν τις δικές τους. Παλιότερα θεωρούσα ότι ήμουν λίγο περίεργη που είχα τέτοιους είδες βιώσιμες αρχές, αλλά αυτές τις μέρες νιώθω περισσότερη αυτοπεποίθηση να είμαι ο «βιώσιμος εαυτός μου», καθώς ο κίνδυνος της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής είναι πλέον εμφανής σε όλους.
– Επομένως για να ζει κανείς πιο βιώσιμα αρκεί να προσέξει λίγο τις συνήθειές του;
– Ακριβώς, και αυτό βασικά είναι αυτό που βλέπω όταν συζητώ το θέμα με κάποιον και έχει αυτήν την «Α χα!» έκφραση στο πρόσωπό του, δείχνοντάς μου ότι αυτά που ακούει δεν είναι εξωπραγματικά.
– Κι εμείς το πιστεύουμε αυτό. Marjoleine σ’ευχαριστούμε πολύ που μοιράστηκες τις σκέψεις και τις συνήθειές σου μαζί μας.
Μπορείτε να διαβάσετε την πρωτότυπη συζήτηση με την Marjoleine στην αγγλική version του site εδώ.
